KKS Lech Poznań – polski klub piłkarski założony 19 marca 1922 roku w miejscowości Dębiec (teren dzisiejszego Poznania) jako Lutnia Dębiec. Od 30 maja 2006 roku oficjalnie nazywa się KKS Lech Poznań Spółka Akcyjna, a od 20 października 2008 r. właścicielem jest Invesco SA, której 100% udziałów posiada prezes Amiki Wronki SA Jacek Rutkowski[2]. Zespół obecnie występuje w Ekstraklasie i jest pięciokrotnym zwycięzcą najwyższej klasy rozgrywkowej oraz pięciokrotnym zdobywcą Pucharu Polski i czterokrotnym Superpucharu Polski. Międzynarodowa Federacja Historyków i Statystyków Futbolu sklasyfikowała Lecha w połowie 2009 na 70. miejscu spośród 350 klubów będących w rankingu[3].
Klub jest najbardziej znany z osiągnięć piłkarskich, lecz posiadał nieistniejący już rozbudowany system, w którym znajdowały się sekcje: boksu, brydża, gimnastyki, hokeja na trawie[4], kajakarstwa, kolarstwa, koszykówki[5],kręgli[6], lekkiej atletyki, łucznictwa, piłki ręcznej[7], podnoszenia ciężarów, pływania, siatkówki, strzelectwa, szachów[8], szermierki, tenisa stołowego i zapasów. Największe sukcesy odnosiła sekcja koszykówki mężczyzn, mająca jedenaście tytułów mistrzowskich oraz siedem wicemistrzowskich w swoim dorobku.
Baza treningowa:
Stadion Miejski w Poznaniu: płyta główna oraz cztery pełnowymiarowe bioska
Stadion Główny we Wronkach: płyta główna oraz jedno pełnowymiarowe boisko
Ośrodek Szkoleniowy w Popowie: cztery pełnowymiarowe boiska
Właściciel: Invesco S.A.
Prezes: Andrzej Kadziński
Wiceprezes: Arkadiusz Kasprzak
Dyrektor do spraw marketingu: Michał Lipczyński
Dyrektor sportowy: Marek Pogorzelczyk
Trener: Jacek Zieliński
Asystent trenera: Ryszard Kuźma
Trener napastników: Andrzej Juskowiak
Trener bramkarzy: Paweł Primel
Trener przyg. fizycznego: Andrzej Kasprzak
Kierownik drużyny: Łukasz Mowlik
Szef banku informacji: Hubert Małowiejski
Lekarz: Tomasz Piontek
Lekarz: Andrzej Pyda
Fizykoterapeuta: Maciej Łopatka
Fizykoterapeuta: Marcin Lis
Sponsor strategiczny: BetClic
Sponsor główny: Sokołów
Sponsor techniczny: Puma
Sponsorzy premium: REMES, Amica, Coca Cola, Grupa Żywiec S.A. (marka Warka)
Sponsorzy biznes: Ford Bemo Motors, Model1, Drukarnia CGS, PBG, Lech Business Club
Największe sukcesy [edytuj]
Mistrz Polski (5 razy) – 1983, 1984, 1990, 1992, 1993[9]
Brązowy Medalista Mistrzostw Polski (4 razy) – 1949, 1950, 1978, 2009
Zdobywca Pucharu Polski (5 razy) – 1982, 1984, 1988, 2004, 2009
Finalista Pucharu Polski – 1980
Zdobywca Superpucharu Polski (4 razy) – 1990, 1992, 2004, 2009
Finalista Superpucharu Polski (2 razy) – 1983, 1988
Półfinalista Pucharu Ligi Polskiej – 1977
Mistrz Wielkopolski – 1941/45
Wicemistrz Wielkopolski (3 razy) – 1938, 1939, 1946
Mistrz Polski juniorów starszych (2 razy) – 1987, 1995
Mistrz Polski juniorów młodszych – 2009
Królowie strzelców (8 razy):
(3 razy) Teodor Anioła (1949, 1950, 1951)
(1 raz) Mirosław Okoński (1983)
(1 raz) Andrzej Juskowiak (1990)
(2 razy) Jerzy Podbrożny (1992, 1993)
(1 raz) Piotr Reiss (2007)
II runda Ligi Mistrzów UEFA/PEMK (3 razy) – 1990/91, 1992/93, 1993/94
III runda Pucharu UEFA – 2008/09
1/8 finału Pucharu Zdobywców Pucharów (2 razy) – 1982/83, 1988/89
Zwycięzca grupy w Pucharze Lata (2 razy) – 1986, 1990
Najważniejsze fakty z historii [11] [12] [edytuj]
19 marca 1922 – założenie klubu Lutnia Dębiec w miejscowości Dębiec (obszar dzisiejszego Poznania) przez byłych członków KSMu, którzy chcieli stworzyć własną niezależną drużynę piłkarską
4 sierpnia 1922 - zmiana nazwy z Lutnia Dębiec na Towarzystwo Sportowe Liga Dębiec
wrzesień 1922 – klub staje się dzierżawcą boiska przy ulicy Grzybowej na poznańskim Dębcu
17 września 1922 – rozegrano pierwszy mecz na boisku przy ul. Grzybowej, w towarzyskim spotkaniu Liga Dębiec zremisowała 1:1 z Spartą Poznań
29 czerwca 1924 Lutnia Dębiec rozegrała pierwszy mecz w ramach rozgrywek C-klasy, pokonując Ruch Poznań 5:3, wynik tego meczu póżniej zweryfikowano na walkower 3:0
styczeń 1925 – po przyłączeniu Dębca do Poznania zamieniono w nazwie Dębiec na Poznań i powstało Towarzystwo Sportowe Liga Poznań
1 maja 1930 – zmiana nazwy na Klub Sportowy Kolejowego Przysposobienia Wojskowego Poznań Dworzec, po 3 latach skrócona do KS KPW Poznań, od tej chwili kolej stała się głównym "sponsorem" Lecha na 64 lata
20 grudnia 1931 – awans do najlepszych drużyn z okręgu, czyli A-klasy, wcześniej w 1927 r. klub uzyskał promocje do B-klasy
20 marca 1932 – pierwszy mecz w A-klasie, KPW zwycięża Polonię Leszno wynikiem 3:2
23 września 1934 – po wygaśnięciu umowy o dzierżawę boiska przy ul. Grzybowej poznaniacy przeprowadzają się na Stadion na Dębcu, gdzie swój pierwszy mecz rozegrali 23 września 1934 roku z rezerwami Warty Poznań, pokonując ją 4:0
12 października 1937 w półfinale mistrzostw Polski juniorów w Katowicach KPW remisuje 0:0 z Wisłą Kraków, w potwórzonym meczu młodzi piłkarze KPW przegrywają w Krakowie 1:5
14 marca 1945 – tuż po zakończeniu walk II wojny światowej w Poznaniu pierwszym reaktywowanym klubem w mieście był Lech, wtedy Kolejowy Klub Sportowy Poznań
1946 – w rozgrywkach finałowych A-klasy, KKS odniósł najwyższe zwycięstwo w historii – rozgromił wówczas na Dębcu Polonię Poznań 18:2
17 marca 1947 – kolejna zmiana nazwy – Klub Sportowy Związku Zawodowego Kolejarzy Poznań
1947 – walka o reaktywowaną ekstraklasę, KS ZZK zajmuje 4 miejsce w bardzo silnej grupie i składa protest, który został uwzględniony i razem z Widzewem Łódź wystąpił w pierwszym po wojnie sezonie
14 marca 1948 – debiut Lecha w I lidze, w Łodzi poznaniacy przegrywają z Widzewem 4:3
1 maja 1949 – w drugim sezonie w ekstraklasie, klub zmienia nazwę na Zrzeszenie Sportowe Kolejarz Poznań
16 stycznia 1957 – pierwszy raz w nazwie klubu pojawia się słowo "Lech" – Klub Sportowy Lech Poznań
1957 – pierwsze pożegnanie z I ligą, w tamtym okresie o sile zespołu decydował przede wszystkim Teodor Anioła, zawodnik, który zdobył dla Lecha najwięcej bramek w historii – 141; był także trzykrotnym królem strzelców polskiej ligi (1949-1951) i przez półtora roku tworzył słynny tercet "ABC", wraz z Edmundem Białasem i Henrykiem Czapczykiem
15 grudnia 1957 – powrót do pierwszej powojennej nazwy – KKS od tej chwili Kolejowy Klub Sportowy Lech Poznań
1960 – powrót po 3 sezonach do ekstraklasy, jednak po 3 latach (1963) zespół został zdegradowany do II ligi, aż na 9 lat
1972 – pod wodzą Edmunda Białasa KKS wraca do grona najlepszych drużyn w Polsce i zostaje pobity rekord frekwencji na meczach Lecha – podczas meczu z Zawiszą Bydgoszcz (4:2) na Stadionie im. 22 lipca zasiadło 60 tys. widzów
1976 – stanowisko I trenera obejmuje Jerzy Kopa, drużyna zajmuję wtedy ostatnie miejsce w tabeli, jednak po tzw. "Cudzie w Błażejewku" zespół utrzymuję się w lidze
1978 – Lech Poznań po wspaniałej grze w sezonie 1977/78 zajął 3 miejsce w ekstraklasie i uzyskał pierwszą możliwość występowania w europejskich pucharach
13 września 1978 – pierwszy mecz poznańskiej drużyny w europejskich pucharach, w Duisburgu KKS przegrywa z tamtejszą MSV, aż 5:0; w rewanżu na Stadionie im. 22 lipca Lech przegrał 2:5
1980 – posadę trenera obejmuje Wojciech Łazarek, który tworzy mistrzowską drużynę na początku lat 80.
maj 1980 – Kolejorz przegrywa finał Pucharu Polski w Częstochowie z Legią Warszawa, aż 5:0
23 sierpnia 1980 – po 12 latach budowy następuje otwarcie Stadionu Miejskiego w Poznaniu, w meczu inauguracyjnym pada remis KKS Lech Poznań – Motor Lublin 1:1
1982 – Lech Poznań wygrywa swój pierwszy Puchar Polski, we Wrocławiu pokonuje Pogoń Szczecin 1:0
1983/1984 – dwuletnie panowanie na krajowych boiskach, KKS zdobywa dwa tytuły mistrzowskie i kolejny Puchar Polski, a na arenie europejskiej gra z Athletikiem Bilbao i Liverpoolem, jednak przegrywa z każdą z nich w I fazie rozgrywek; do największych sław Lecha tamtych lat zaliczają się Piotr Mowlik, Hieronim Barczak, Józef Adamiec, Krzysztof Pawlak oraz Mirosław Okoński
1986 – zwycięstwo w swojej grupie w Pucharze Lata i awans do dalszych rozgrywek
23 czerwca 1988 – w finale Pucharu Polski w Łodzi poznaniacy po rzutach karnych (3:2) pokonują Legię Warszawa
26 października 1988 – Lech Poznań remisuje z utytułowaną FC Barceloną 1:1 na wyjeździe, czym sprawia wielką sensację w Europie
9 listopada 1988 – Hiszpanie w rewanżu na Bułgarskiej pokonują poznański zespół w rzutach karnych – to spotkanie zostało nazwane jednym z najdramatyczniejszych w historii
1990 – KKS zdobywa swój trzeci tytuł mistrzowski i pierwszy Superpuchar Polski w dziejach oraz drugie zwycięstwo swojej grupy w Pucharze Lata
19 września 1990 – Kolejorz pokonuje Panathinaikos Ateny w Poznaniu 3:0, a w rewanżu w Atenach 2:1 i awansuje do dalszej rundy
25 października 1990 – kolejne spektakularne zwycięstwo na własnym stadionie, tym razem z Olympique Marsylia 3:2, w meczu rewanżowym zespół występuje w drugim składzie po zatruciu pokarmowym i przegrywa, aż 6:1
1992 – Lech Poznań po raz czwarty zostaje najlepszą drużyną w kraju i zdobywa kolejny Superpuchar Polski
1993 – zaskakująco KKS zostaje piąty raz Mistrzem Polski po unieważnieniu przez PZPN wyników ostatniej kolejki: Wisła Kraków – Legia Warszawa 0:6 i ŁKS Łódź – Olimpia Poznań 7:1
16 czerwca 1994 – po 37 latach zmieniono nazwę na Poznański Klub Piłkarski Lech Poznań
9 lipca 1998 – jedenasta z kolei zmiana nazwy klubu – powstaje Wielkopolski Klub Piłkarski Lech Poznań
2000 – po 28 latach Lech Poznań spada z I ligi, było to następstwem wielkich kłopotów finansowych i sprzedażą najlepszych zawodników z drużyny
23 marca 2002 – na 80-lecie istnienia klubu, lechici wygrywają z Tłokami Gorzyce 3:0
2002 – Poznaniacy wracają do ekstraklasy razem z Orlenem Płock z II ligi, gdzie grali dwa sezony
27 lipca 2003 – został rozegrany Puchar Lecha 2003, w meczu finałowym Maccabi Tel Awiw po rzutach karnych pokonało Málaga CF 5:4
2003 – rozpoczęcie prac na Stadionie Miejskim, początkowo dobudowa brakującej trybuny, a następnie modernizacja całego stadionu mająca się zakończyć w 2010 roku
2004 – Czesław Michniewicz zdobywa z drużyną Puchar Polski pokonując Legię Warszawa w dwumeczu finałowym 2:1 (wygrana 2:0 w Poznaniu i przegrana 0:1 w Warszawie) oraz Superpuchar Polski wygrywając z Wisłą Kraków w rzutach karnych
30 maja 2006[13] – właścicielem klubu zostaje Amica S.A i następuje powrót do symbolicznej nazwy KKS, od tego momentu KKS Lech Poznań
17 marca 2007 – w meczu z okazji 85-lecia, Lech pokonuje Koronę Kielce 3:0 dzięki bramkom Jakuba Wilka, Piotra Reissa i Przemysława Pitrego
17 maja 2007 – Lech jako pierwsza drużyna w kraju uruchamia swoją telewizję klubową
2 października 2008 – Kolejorz zwycięża po dogrywce Austrię Wiedeń 4:2 w Poznaniu (w dwumeczu 5:4), czym Lechici zapewnią sobie awans do fazy grupowej Pucharu UEFA. We wcześniejszych rundach Lech wyeliminował Xəzər Lenkoran i Grasshoppers Zurych.
17 grudnia 2008 – Lech pokonuje w Rotterdamie Feyenoord 1:0 i awansuje do III rundy Pucharu UEFA zajmując 3. miejsce w grupie.
19 maja 2009 – po raz piąty w historii poznaniacy zdobywają Puchar Polski w piłce nożnej pokonując w finale Ruch Chorzów 1:0 na Stadionie Śląskim
25 lipca 2009 Lech w rzutach karnych ogrywa Wisłę Kraków i po raz kolejny zdobywa Superpuchar Polski
6 sierpnia 2009 Lech przegrywa z Fredrikstad FK 1:2 ale dzięki zaliczce 6:1 z Norwegii przechodzi do IV rundy kwalifikacji.
26 sierpnia 2009 Lech przegrywa z FC Brugge 0:1 wynik dwumeczu : 1:1 Po rzutach karnych Lech odpada z Ligi Europy.